Blog van Fred van Welsem

Winnen of verliezen ? Dat zijn termen die maar al te vaak gebruikt worden als het om een geschil gaat. Maar wel beschouwd, zijn dat woorden die zo'n situatie erg vertroebelen. Het zijn uitstekende woorden als het gaat om sport. Een geschil of conflict is echter geen sport. Dus laat dit soort woorden als 'winnen' en 'verliezen' ; en  'gelijk' of 'ongelijk'  eens achterwege en maak plaats voor 'nieuwsgierigheid'. Wat is hier eigenlijk aan de hand? Hoe is het zo ver kunnen komen? Hoe kijken verschillende betrokkenen er tegen aan. Gegarandeerd dat je er iets van leert.

Vaak worden de termen 'mediation', 'fasciliteren', 'gespreks- of teamcoaching' e.d. door elkaar heen gebruikt. Verschillende mensen verstaan er verschillende dingen onder. Dat is verwarrend. En op meer verwarring zit je als klant niet te wachten. Vraag daarom door wat de  'mediator' aanbiedt. Bij mij is het antwoord simpel (maar de taak is in de praktijk niet altijd even makkelijk !). Ik help jullie het gesprek weer op gang te brengen. Zodat jullie met elkaar kunnen praten, waar over gepraat moet worden. Met de inhoud van het gesprek bemoei ik me niet.

Er zijn veel manieren om tegen een verschil aan te kijken. Als je vindt dat er geen verschillen mogen bestaan, dan ligt het voor de hand dat je voor je eigen gelijk gaat. Het wordt dan winnen of verliezen. De ervaring is dat er meestal alleen verliezers zijn. Je kan ook met open nieuwsgierigheid naar die verschillen kijken. Eigenlijk zijn ze heel interessant. Hoe kan het toch zijn dat hij/zij het zo anders ziet dan jij? Als gevolg van zo'n open belangstelling ontstaat vaak meer begrip voor de ander.

De belangrijkste klacht die ik veel hoor in mediations is, dat betrokkenen (allebei) vinden dat de ander niet goed luistert. Ik herken dat zelf ook als ik in een conflict dreig vast te lopen. De ander luistert niet naar mij. Maar zelf hoor ik ook niet goed wat de ander zegt. En daarmee beland je in een vicieuse cirkel. Herkenbaar?

Tijdens de week van de mediation waren er voorlichtingsbijeenkomsten over transformatieve mediation in Utrecht, Groningen en Rotterdam. En er volgen meer. Transformatieve mediation wint terecht aan populariteit. Het is immer de vorm van mediation die het meeste recht doet aan de wens tot  zelfbeschikking van ieder autonoom mens. Dat je zelf beslissingen wilt nemen over je leven. En dus ook over het verdere verloop van het geschil waarin je verzeild bent geraakt. Dat je van de mediator verwacht je daarbij te helpen, maar niet dat hij/zij het op zijn manier voor je oplost.

Je zoekt een mediator voor wie 'mediation' het specialisme is. Iemand die jou serieus neemt en er vertrouwen in heeft dat je zelf het beste weet wat goed voor je is. Niet iemand die je niet - als 'deskundige' - gaat vertellen of voorschrijven wat het beste voor je is. Maar wel iemand die er in getrained is jou, en anderen met wie je in het gesprek bent vastgelopen, weer in beweging te krijgen. Van het rond draaien in circels naar een echt en verhelderend gesprek. Zo iemand vind je op de website http://www.hettransformatievemodel.nl

Zoveel mediators, zo veel zinnen. Als je naar een mediator gaat, wat zijn dan je vewachtingen. Verwacht je een inhoudelijk deskundige, die jouw kant kiest en jou adviseert ? Kan je dan niet beter naar een advocaat gaan ? Verwacht je dat iemand anders voor jou beslist ? Is dan niet de rechter, arbiter of een bindend adviseur de aangewezen persoon ? Of zoek je iemand die jou behulpzaam is om weer op constructieve wijze met de ander(en) in gesprek te komen ? Dan is de transformatieve mediator de aangewezen persoon !

Tijdens een mediation komen vaak zaken - die al lang onder de tafel hebben gesluimerd - naar boven. Dan lijkt het er op dat het alleen maar erger wordt. Maar eigenlijk is dit heel normaal. En zelfs noodzakelijk om een vervolgstap te kunnen maken naar een constructief gesprek. Staan we dat niet toe, dan blijft er een veenbrandje aanwezig onder het gesprek. Wat het in feite onmogelijk maakt een duurzame uitkomst te vinden. Dus dan maar liever de onbevreesheid opbrengen om ook pijnlijke zaken op de tafel te leggen.

Hoewel we allemaal van jongs af aan communiceren, blijkt het toch vaak een van de meest uitdagende zaken in ons leven te zijn. Zeker als er sprake is van spanningen, emoties, stress en meer van dat soort zaken. Dan gebeurt het maar al te vaak dat de communicatie vast loopt. We draaien rond en lijken wel gevangen te zitten in een bepaald patroon. Dat zich dan steeds meer vast zet. Op het moment dat je dat opmerkt, is het tijd voor het zoeken van hulp. Dat kan een goede vriend of andere buitenstaander zijn.

"Je moet eerst stoppen om van richting te kunnen veranderen". Hoe waar is deze quote van Erich Fromm die de maand april op de homepage staat. Als je maar door raast, gaat het vrijwel altijd ergens mis. Stoppen betekent de tijd nemen om afstand te nemen; te observeren wat er speelt; om vervolgens weer op pad te gaan. Voor de Engelsen betekent S.T.O.P. : Stop - Take a breath - Observe - Proceed. Probeer het eens, dan vlieg je niet uit de bocht.